Edebiyat Müze Kütüphaneleri
Z

https://www.zdergisi.istanbul/makale/edebiyat-muze-kutuphaneleri-531

Ahmet Hamdi Tanpınar Edebiyat Müze Kütüphanesi

İSTANBUL

Gülhane parkının içinde bir 17. yüzyıl Osmanlı yapısı olan Alay Köşkündeki kütüphane, İstanbul’da yaşamış yazarların oluşturduğu Türk edebiyatı kitapları ile şehir kitaplarından oluşan bir koleksiyona sahip. Müze kütüphanede 33 ayrı yazarın 100’ü aşkın ayrı eşyası-belgesi ile birlikte 60 farklı kurumun verdiği 700’ü aşkın ödüllü kitap bulunuyor. Üç katlı köşkün duvarlarında Ahmet Hamdi Tanpınar ve bazı yazarların el yazılarından oluşan notlar sergileniyor. Üst katta Nedîm (1681-1730), Yahya Kemal Beyatlı gibi Türk edebiyatının şahika isimlerine ait büstler ve İstanbullu 50 yazarın hayatı ve eserleri yer alıyor. Kütüphane hizmeti yanında mesai saatlerine bağlı kalınmaksızın edebiyat, sanat, kültür, tarih, felsefe, müzik, resim gibi konularda söyleşi, toplantı, sanatsal faaliyetler için ortam sunuyor.

•

Ahmet Arif Edebiyat Müze Kütüphanesi

DİYARBAKIR

Kütüphane Diyarbakır’ın Sur ilçesinde 6 odalı, avlulu, şehrin en güzel sivil mimarî örneklerinden biri olan 120 yıllık bir konakta faaliyet gösteriyor. Kapısının açıldığı geniş avluda Diyarbakır’ın ünlü şairlerinden Ahmet Arif’in büyük portresi, onun yanındaki panoda ise Anadolu şiiri yer alıyor. Şairin diğer dizelerinden örnekler ile bölgede yetişmiş başka edebiyatçıların fotoğrafları duvarları süslüyor. Kütüphanenin bir diğer odasında şairin gözlüğü, daktilosu ve el yazısı şiir müsveddeleri gibi kişisel eşyası bulunuyor. Yaklaşık 2500 kitaplık koleksiyonda Diyarbakırlı yazarların ve çevredeki onbir ilin yetiştirdiği edebiyatçıların eserleri var. Diyarbakır’la ilgili kitaplar, bölgenin yerel özeliklerine uygun olarak Türkçe, Kürtçe, Ermenice, Arapça vb. dillerde kitaplar ve süreli yayınlar bölümü de mevcut.

•

Karacaoğlan Edebiyat Müze Kütüphanesi

ADANA

Adana’nın Seyhan ilçesinde tarihî Dişçi Ethem Konağının restore edilmesi ve 17. yüzyıl güçlü halk ozanlarımızdan olan Karacaoğlan’ın adına ithaf edilmesiyle açılan kütüphanede, Adana ve yakın bölgede doğmuş ve yaşamış yazarların fotoğrafları, yazma eserleri, tıpkı basımları ve objeleri bulunuyor. Bu ihtisas kütüphanesinde Karacaoğlan’la ilgili yazılmış kitaplar, Orhan Kemal, Yılmaz Güney gibi sanatçı ve yazarlara ait kitaplar, Yaşar Kemal ve Muzaffer İzgü’ye ait daktilo, gözlük, saat gibi objeler de yer alıyor. Hattat Etem Çalışkan’ın yazdığı Karacaoğlan şiirlerinin yer aldığı tablolar kütüphaneyi süslüyor. Kütüphane yaklaşık 5000 materyalin bir araya getirilmesinden oluşuyor. Bölgenin edebiyat hafızasını canlandırmayı ve korumayı amaçlayan kütüphanede birçok kültürel faaliyet de yapılıyor.

•

Muhibbi Edebiyat Müze Kütüphanesi

TRABZON

Ortahisar ilçesi Kanuni parkındaki tarihî bir Trabzon evi, bu şehirde doğan ve şiirlerinde ‘Muhibbi’ mahlasını kullanan Kanuni Sultan Süleyman adına müze kütüphanesi olarak kuruldu. Cumhuriyet öncesi ve sonrası Trabzonlu yazarların eserlerinin yer aldığı kütüphanede, ayrıca Artvin, Gümüşhane, Rize, Giresun, Ordu ve Bayburt’ta doğmuş ya da yaşamış sanatçıların eserleri ve eşyası bulunuyor. Kütüphanede Türk ve dünya edebiyatına ait yaklaşık 14 bin kitap var. Karadeniz bölgesine dair üretilmiş edebî eserlere de yer verilen kütüphanede, ağırlıklı olarak öğrencilere yönelik çeşitli kültürel faaliyetler gerçekleştiriliyor.

•

Mehmet Akif Ersoy Edebiyat Müze Kütüphanesi

ANKARA

Çoğunlukla millî şairimiz Mehmet Akif Ersoy’un eserleri ve hakkında yazılmış olan eserleri bulunduran bu ihtisas kütüphanesi, aynı zamanda şaire ait fotoğraf, objeler ve şahsî eşyanın sergilendiği özel bir bölüme sahip. Giriş katında yazarları ya da çevirmenleri tarafından imzalanmış kitaplar ve edebiyat ödülü almış kitaplar ile süreli yayınlar; ikinci katta ise Ankara şehir kitapları, kuramsal kitaplar, dilbilgisi konulu kitaplar ile roman, hikaye, deneme, hatıra, şiir türünde kitaplar bulunuyor.

•

Erzurumlu Emrah Edebiyat Müze Kütüphanesi

ERZURUM

19. yüzyıl saz şairlerimizden Erzurumlu Emrah’ın adına yapılan kütüphane, Yakutiye ilçesinde bulunan tarihî asker hamamının restore edilmesiyle vücut buldu. Kütüphanede Erzurum’la ilgili çeşitli materyal yer alıyor. Erzurumlu İbrahim Hakkı ve Nef’i’nin eserleri yanında çok sayıda yazma eserin tıpkıbasımlarının da bulunduğu bu ihtisas kütüphanesi, bine yakın yazarın edebiyatla ilgili yaklaşık 5 bin kitabını ve kitap dışı materyali barındırıyor.

•

Evliya Çelebi Edebiyat Müze Kütüphanesi

KÜTAHYA

Tarihî Yüksek Kahve binası restore edilerek Kütahyalı seyyah Evliya Çelebi adına müze kütüphanesine dönüştürüldü. Kütüphanede, edebiyat araştırmaları, şiir, biyografi, Kur’an, elyazması eserler ile Evliya Çelebi’nin Seyahatname’si ve hayatını anlatan eserler var. Kütüphanede 5000 kitap ile edebiyat ve sanat konulu 83 süreli yayın bulunuyor. Mesai saatlerine bağlı kalınmaksızın edebiyat, sanat, kültür, tarih, felsefe gibi konularda söyleşi, toplantı ve kültürel faaliyetler düzenleniyor.