İstanbul’un İşgalinde Süleymaniye Kütüphanesini Kaçırma Girişimi
Süleyman Zeki Bağlan

https://www.zdergisi.istanbul/makale/istanbulun-isgalinde-suleymaniye-kutuphanesini-kacirma-girisimi-584

Millet Kütüphanesinde kütüphaneci olarak hizmet eden merhum Mehmed Serhan Tayşi’nin kapısı herkese açıktı. Bildiklerini anlatır, araştırmacıları teşvik ederdi.

Şahit olduğum ilgi çekici hatıralarından birisi işgal İstanbul’unda yaşanmış bir hadisedir. Mehmed ağabey şunları anlatmıştı:
İstanbul’un işgal günlerini benim ailem de yaşamış. O günlerde işgal kuvvetlerinden İngiliz bir oryantalist subay Süleymaniye Kütüphanesine, emrindeki bir manga silahlı askerle gelmiş. Nadide yazmaları sandıklara doldurtmaya başlamış. O sırada hafız-ı kütüb olan, [hatırladığım kadarıyla] Abdullah Hulusi [Güzelyazıcı], derhal Devr-i Hamîdî Kataloglarını müsteşrik komutanın önüne koyarak şöyle demiş: “Biz bunları seneler evvel bastırıp dünyaya dağıttık. Siz bu kitapları götürürseniz görülecektir ki yazmalar İstanbul’dan çalınmıştır/cebren alınmıştır.”

Bir an duralayan komutan sandıkları boşalttırmış ve askerleriyle birlikte çekip gitmiş.

II. Abdülhamid’in emriyle hazırlanan Devr-i Hamîdî Katalogları Süleymaniye Kütüphanesinin yağmalanmasına engel olmuştur.