Kütüphane ve Kütüphanecilerin Koruyucu Azizleri
Z

https://www.zdergisi.istanbul/makale/kutuphane-ve-kutuphanecilerin-koruyucu-azizleri-487

Katolik, Ortodoks ve Anglikan Hıristiyanlıkta iyilikleriyle tanınmış kişiler “aziz” unvanıyla kutsanmaktadır. Kitap ve kütüphane ile farklı şekillerde ilişkili iki aziz bulunmaktadır: Saint Lawrence ve Saint Jerome (Hieronymus).

SAINT LAWRENCE

Kilisenin yazılı belgelerini saklamak ve korumak için gösterdiği çaba ve fedakarlık sebebiyle arşivcilerin ve kütüphanecilerin koruyucu azizi kabul edilen Saint Lawrence, aşçıların da koruyucu azizi olarak bilinmektedir. Kayıtlara göre 258 yılında Roma valisi, Lawrence’tan kilisenin bütün mal varlığını kendisine teslim etmesini emretti. Aziz Lawrence ise kilisenin bütün zenginliğinin oradaki fakir halka ait olduğunu söyledi. Çok sinirlenen vali Lawrence’ı ölüme mahkum etti ve ateş üzerinde demir ızgaraya bağlattırdı. Bu yüzden Aziz Lawrence’ın resmedildiği birçok ilustrasyonda ızgara da bulunmaktadır.

SAINT JEROME (HIERONYMUS)

Kütüphanelerin ve kütüphanecilerin koruyucu azizi kabul edilen Saint Jerome (Hieronymus) retorik, Latince, Yunanca ile birlikte “yedi kutsal sanat” eğitimi aldı. Mektuplarında bir kaya mağarasında inzivaya çekildiğini ve Hıristiyan yazarların eserlerini çoğaltarak bir kütüphane oluşturduğunu anlatmıştır. 379 yılında rahip olan Aziz Jerome bir İncil bilgini olarak Roma’da papalık kütüphanesinin kurulmasında rol aldı. Yazılar kaleme aldı. İncil’i İbranice ve Yunancadan Latinceye tercüme etti. Bu yüzden aynı zamanda mütercimlerin de koruyucu azizi olarak kabul edilmektedir.

Aziz Jerome Latince temelli Hıristiyanlıkta Aziz Augustine’den sonra en verimli yazar olarak bilinmektedir. Şahsî kitaplığı dönemin önemli kütüphaneleri arasında sayılır. Sadece Hıristiyanlığa ait kitapları değil, pagan kitaplarını da kütüphanesinde toplamıştır.

Aziz Jerome ya da Hieronymus ile ilgili farklı menkıbeler vardır. Bunlardan biri, vahşi tabiattaki bir arslanın patisini tedavi etmesi ve arslanı evcilleştirmesidir. Bu yüzden Aziz Jerome’un resmedildiği bazı ilustrasyonlarda arslan da bulunmaktadır. Bilgeliğin ve ilmin sembolü olarak baykuşla birlikte çizildiği de olmuştur.