Ne Söylemiş Oluyoruz?
Muhammed Nur Anbarlı

https://www.zdergisi.istanbul/makale/ne-soylemis-oluyoruz-2

“Bitki ressamlığı”, “bilimsel bitki illüstrasyonu” olarak da anılan çok özel bir alan. Sanat ile bilimin üstüste çakıştığı bu alan bitkilerin yapısının, şeklinin, renginin doğru gözlemlenmesine ve bilimsel kriterlere uygun olarak resmedilmesine dayanıyor. Açıyı algılama, ölçekli çizim yapma, ışık ve gölgeyi ayarlama gibi birçok tekniği kullanıyor.

Bitki ressamlığı elbette farmakognozi için sağladığı sağlam altyapı ile sağaltım için çok kıymetli veriler sunuyor. O yüzden tıp, farmakoloji, herbalizm gibi birçok alanı besleyen bir botanik konusu. Fakat aynı anda kullandığı resmetme teknikleri, çizim teknikleri, suluboya teknikleri açısından da eşsiz bir sanat alanı. Ölçekli ve gerçekçi resmetmeyi, doğru detaylara odaklanmayı sağlayan nefis bir iştigal alanı.

Elbette, bitkilerin resmedilmesi, bahsini ettiğimiz bu alanı çok aşan, insanlık tarihi ile birlikte yol alan bir uygulama. Taşa, mermere, ahşaba kazınan bitkiler; kumaşa, kilime, halıya işlenen bitkiler; seramik üzerine sırlanan bitkiler; minyatür, resim, tezhib ve süsleme sanatlarına eşlik eden stilize ya da gerçekçi bitki çizimleri.

Dergimiz, “kültür-sanat-şehir” kavramlarına odaklanan tematik bir dergi. “Tematik” format, ele aldığı bir kavramı her yönüyle ve derinlemesine inceleyen, minimalist, ayrıntıları yakalayan bir format ve modern dergicilik açısından geniş imkânlar sunuyor. “Bitki ressamlığı”, tarih içinde geriye doğru giderek karakteristik örnekler sunan; kendi tarihî ve kültürel arkaplanımız içindeki gelişimi öykülendiren; ardından nihayet günümüzdeki durumu anlatan bir akış içinde hazırlandı.

Zeytinburnu ilçesinden yola çıkarak, sadece İstanbul odaklı değil, sadece ulusal düzeyde değil, uluslararası alanda kıymet taşıyacak bir içerik üretimini hedeflemek, hem dünyaya söyleyecek sahici sözlerimiz olduğunu gösteriyor, hem de kendi kendimize konuşmak yerine evrensel konular ve yaklaşımlar üretmek anlamına geliyor.

Dergimizin ana teması dışında, tasarımı ve tipografi farklılığı ile, Zeytinburnu odaklı konu ve kavramları mahallî kıvamda değil yine evrensel boyutta ele almayı denediğimiz verimli bir bölümümüz var.

Dergimizin heyecan verici eki, Z Kültür Sanat tabloid ekimiz, Zeytinburnu’nda bir gelenek haline gelen kültür-sanat üretimlerini yeniden ele alarak, yeni bir arayüz ile, yeni bir dil ile, yeniden üreten bir kültür-sanat eki. Hoş ve katkı sağlayıcı bir deneyim yaşatacağına inanıyoruz.

Küçük bir hediyemiz de var. Bitki ressamlığının zarif örneklerinden bir seçki sunuyoruz. İçlerinde Zeytinburnu Tıbbî Bitkiler Bahçesi’nde bulunan yediyüzü aşkın nadide bitki arasından çizimi yapılan örnekler olduğu gibi, bu alanın güzel örneklerinden seçilmiş, duvarlarınıza zerafet katacak kartpostallar da mevcut.

Bu vesileyle, bizi teşvik ederek yüreklendiren, heyecanımıza ortak olan ve tematik bir derginin yapması gereken her şeyi cömertçe yapmamızı sağlayan Başkanımız Murat Aydın’a teşekkürlerimi sunuyorum.

Nitelikli bir ekip çalışması ürünü olan bu derginin kültür dünyamıza muhtemel katkıları üzerinde de durmak gerekiyor. Modern hayat ve popüler kültür, çabucak tüketilebilir formatlar ve durmak bilmeyen bir hız tutkusu üzerinde yükseliyor. Soluk almaksızın, önümüze konan yeni hedefler, yeni hazlar, yeni arzular peşinde koşturarak günlerimizi geçiriyoruz. Bir an duralamaya müsaade etmek istemeyen acımasız bir tempo içindeyiz. Kendimizi kaybediyoruz ve başta iç dünyamız olmak üzere, en yakınlarımız, anne babamız, çoluk çocuğumuz, dost ve arkadaşlarımız ile kurduğumuz irtibatlarda gittikçe derinleşen uyumsuzluklar ve kopuşlar yaşanıyor. Bu yabancılaşmanın bir de kâinat ile ilgili boyutu var elbette. Etrafımızdaki kuşlara, ağaçlara, taşlara, rüzgâra yönelik bir anlayışsızlık içindeyiz. Huzursuz, asabî ve kaba tutumlar geliştirmemizde bu yabancılaşmanın etkisi olmalı. O yüzden her şey ile irtibatımızı yeniden kurmak, yeniden tanışmak, yüzleşmek ve var olan anlamlar dünyasını kavramak için kültür ve sanat alanına ihtiyaç duyuyoruz. 

Dergimizin başka bakma biçimleri olduğunu hatırlatan kıymetli bir yayın olmasını temenni ediyorum.