Sakulidis Kütüphanesi
Z

https://www.zdergisi.istanbul/makale/sakulidis-kutuphanesi-510

İstiklal caddesindeki Sismanoglu Konağı (Sismanoglio Megaro), eski adıyla Grand Rue de Pera binası bugün Sakulidis Kütüphanesine ev sahipliği yapıyor. Barok ve klasik mimarisi ile tarihi önem taşıyan yapı 1939’da İstanbul’da Yunanistan Başkonsolosluğu kurulabilmesi için Yunanistan’a bağışlanmış. Fakat 2. Dünya Savaşı sebebiyle o dönemde kullanılamamış. 1973 yılında koruma altına alınan tarihî eserler arasına giren konak, 2003 yılında restore edilmiş. 19. yüzyıla ait bu görkemli bina Sismanoglu ailesinin yardımları ile ayakta duruyor.

2013 yılında Sismanoglu Megaro bünyesinde açılan kütüphane Osmanlı İmparatorluğunda yaşamış Rum milleti ve İstanbul’un Rum cemaatinin tarihiyle ilgili çalışmaları destekleyen özel bir araştırma kütüphanesi. Mevcut koleksiyonunu yeni kitaplar satın alarak ve bağışlarla genişletmeye devam ediyor. Kütüphanede aslolarak “Çağdaş Yunan Edebiyatı” ve “Okumayı Seven Çocuklar Köşesi” olmak üzere iki bölüm bulunuyor. Çağdaş Yunan Edebiyatı Bölümünde Yunan edebiyatından örnekler mevcut. Bu kitapların çoğunun Türkçesi de bulunuyor.

Kütüphaneye adını da veren en önemli bölümü, İstanbul’daki Yunanistan Başkonsolosluğuna hibe edilen peder Meletios Sakulidis’in (1926-2009) zengin kitap koleksiyonu. Birbirinden değerli kitaplardan oluşan bu arşiv, peder Sakoulidis’in kızı İvi Sakoulidis tarafından kütüphaneye bağışlanmış.

Istanbul ve Anadolu Rumlarının tarihine ve kültürüne özel ilgi duyan Sakulidis bu konuda birçok kitap okur ve bunları biriktirmeye başlar. Hayatının sonuna dek devam eden bu merak sayesinde ardında Istanbul, Anadolu Rumları ve Osmanlı Devleti tarihi ile ilgili paha biçilemez bir koleksiyon bırakır.

Koleksiyondaki kitapların büyük çoğunluğu 19. yüzyıl ile 20. yüzyıl başlarında yaşayan Osmanlı Rumlarının hayatıyla ilgili. Yunanca ve başka dillerde yayınlanan bu kitaplar arasında Karamanlıların, Yunan alfabesi ile Türkçe yazılı kitapları da bulunuyor. 160 ciltten oluşan Karamanlıca kitap grubunun çoğu Istanbul baskısı.

Sakulidis Kütüphanesinin zengin içeriğine bakıldığında din ve kiliseyle ilgili kitaplar, 700 kitaplık derneklerle ilgili tüzük ve raporlar, 600 ders kitabı, yabancı dillerde yazılmış roman tercümeleri ve Istanbullu veya Anadolulu yazarların özgün eserleri, 190 ciltten oluşan yıllıklar, 150 ciltten fazla müzik kitabı ve 200 sözlük ve dil eğitimi kitapları göze çarpıyor. Kütüphane bunlar dışında hukuk, yerel tarih, Istanbul’da ve Izmir’de yayınlanan edebiyat/ hiciv dergilerine, Aynalı Çeşme Rum Ilkokulu ve Kumkapı Cemaat arşivine de ev sahipliği yapıyor.

Kütüphanedeki kitapların dijitalleştirilmesi halen devam etmekte. Yunanistan Başkonsolosluğu, dünyada herkesin ulaşıp faydalanabilmesi için arşivi “Medusa” adındaki elektronik ortamda meraklılarına sunuyor. Bu ortamda Sakulidis Koleksiyonu da mevcut. Kütüphane hafta sonları ve resmî tatiller hariç, araştırmacıların kullanımına açık.